OʻZBEK TILIDA DIALEKTAL LEKSIKASINING MADANIY KONSEPTLARI VA LINGVOKULTUROLOGIK TAHLILI
https://doi.org/10.5281/zenodo.15454833
Kalit so‘zlar
dialektizmlar, adabiy til, sheva koloritini, dialektizm lingvokultorologiyasi, xalq maqollari, badiiy adabiyotlarda sheva koloriti, shimoliy oʻzbek shevalari, jargon va argo.Annotasiya
Dialektizmlarning tillararo lingvomadaniy tadqiqi zamonaviy tilshunoslikning qiziqarli va shu bilan birgalikda muhim masalalaridan biridir. Har bir tilning oʻziga xosligini anglatuvchi dialectal leksikasi lingvomadaniy jihatdan tadqiq etilsa, xalqlarning madaniyati haqida, ularning tili haqida qanchalik ma’lumotga ega boʻlish mumkin boʻladi. Albatta, tillarni qiyosiy oʻrganish tilshunoslik sohasidagi juda koʻp muammolarni ijobiy hal qilishga imkon beradi. Bunda bir til doirasida yechilmagan masala ikkinchi til materiallari asosida oʻz yechimini topadi, chunki kishilarning fikrlash usuli va vositalari, qisqasi, ularning fikrlash tarzi, borliqni his qilish va anglash jarayoni ham har xil kechadi. Ammo qiyoslash ma’lum shart-sharoit, lisoniy qonun-qoidalarga asoslansagina undan ijobiy natija kutish mumkin boʻladi. Muallif ushbu maqolada turkiy tillar oilasiga mansub bo’lgan o’zbek tilidagi ayrim dialektal leksikalarning lingvomadaniy xususiyatlari haqida fikr yuritgan.
Foydalanilgan adabiyotlar ro‘yhati
Mamatov A. O’zbek tili leksikografiyasidan materiallar. – Toshkent: 2009.
Xudoyberganova D. Matnning antroposentrik tadqiqi. – Toshkent: “Fan” nashriyoti, 2013.
Маҳмудов Н. Тилнинг мукаммал тадқиқи йўлларини излаб...// Ўзбек тили ва адабиёти. – Тошкент: 2012. - № 5 – 10 б.
Маҳмудов Н. Тил. – Тошкент: Ёзувчи, 1998 – 3 б.
Safarov Sh. Kognitiv tilshunoslik. - Jizzax: Sangzor, 2006. – 65 b.
Худойберганова Д. Лингвокультуролгия терминларининг қисқача изоҳли луғати. – Т.: Турон замин зиё, 2015 – 26 b.
O’zbek xalq shevalari lug’ati. – Toshkent: Fan, 1971.
